Dự kiến sửa đổi 19 nghị định có quy định về xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú

Bộ Công an vừa hoàn thiện và gửi Bộ Tư pháp thẩm định dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công.

Dự thảo Nghị định được xây dựng gồm 16 điều trong đó có 14 điều để sửa đổi các Nghị định có quy định về việc liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ hành chính công, trong đó bỏ các quy định yêu cầu công dân phải nộp, xuất trình Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.

Việc khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được thực hiện bằng một trong các phương thức sau: Sử dụng thiết bị đọc mã QRCode, thiết bị đọc chíp trên thẻ Căn cước công dân có gắn chíp để khai thác thông tin; tra cứu, khai thác thông tin cá nhân trực tuyến trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư qua cổng dịch vụ công; sử dụng tài khoản định danh điện tử để đăng nhập, khai thác, sử dụng thông tin hiển thị trong ứng dụng VNEID; các phương thức khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Cơ quan có thẩm quyền, cán bộ, công chức, viên chức, cá nhân được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công chỉ được phép yêu cầu công dân nộp, xuất trình giấy tờ chứng minh thông tin về cư trú khi không khai thác được thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc chưa được cập nhật trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Dự thảo cũng nêu rõ 5 cách thức để khai thác, sử dụng thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Cụ thể, sử dụng thẻ căn cước công dân gắn chip như giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin về cá nhân, nơi thường trú; sử dụng thiết bị đọc mã QRCode trên thẻ căn cước công dân gắn chip; sử dụng thiết bị đọc chip trên thẻ căn cước công dân; tra cứu, khai thác thông tin cá nhân trực tuyến trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư qua cổng dịch công để sử dụng khi thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và các giao dịch dân sự; sử dụng ứng dụng VNEID hiển thị các thông tin trên các thiết bị điện tử để phục vụ giải quyết các thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và các giao dịch dân sự; sử dụng giấy xác nhận thông tin về cư trú và sử dụng thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Không được yêu cầu công dân xuất trình giấy tờ chứng minh thông tin cư trú

Dự thảo quy định rõ nguyên tắc khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân để giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công. Theo đó, khi giải quyết thủ tục hành chính cung cấp dịch vụ công các cơ quan, tổ chức, cá nhân phải khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết thủ tục, cung cấp dịch vụ; không được yêu cầu công dân phải nộp, xuất trình giấy tờ để chứng minh thông tin về cư trú.

Cơ quan có thẩm quyền, cán bộ, công chức, viên chức, cá nhân được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công chỉ được phép yêu cầu công dân nộp, xuất trình giấy tờ chứng minh thông tin về cư trú khi không khai thác được thông tin về cư trú hoặc thông tin đó chưa được cập nhật trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Dự thảo dự kiến sửa đổi các quy định trong 19 nghị định hiện có quy định về nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, tạm trú hoặc yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu về cư trú, chủ yếu thuộc các lĩnh vực giáo dục; y tế; đất đai, thuế, điện lực, thông tin truyền thông, và an sinh xã hội… theo hướng bỏ các quy định này.

Thay vào đó, khi thực hiện các thủ tục nói trên, người dân chỉ cần xuất trình một trong các loại giấy tờ: thẻ căn cước công dân gắn chip, giấy tờ xác nhận thông tin về cư trú, giấy thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Chẳng hạn, đối với hồ sơ hưởng chính sách hỗ trợ đối với học sinh và trường phổ thông ở xã, thôn đặc biệt khó khăn sẽ không cần sổ hộ khẩu như quy định hiện hành.

Với chính sách trợ cấp đối với trẻ em mầm non là con công nhân, người lao động làm việc tại khu công nghiệp, thay vì hộ khẩu hoặc giấy xác nhậm tạm trú của trẻ em, dự thảo nghị định mới chỉ yêu cầu giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư của trẻ em…

Theo Bộ Công an, hiện nay, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã đi vào vận hành thống nhất, người dân có thể khai thác thông tin cư trú trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để thực hiện thủ tục hành chính.

Theo đó, việc yêu cầu người dân xuất trình các giấy tờ như sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoặc yêu cầu trong hồ sơ phải chứng thực các giấy tờ chứng minh thông tin cá nhân, thông tin nơi cư trú theo quy định của các nghị định nêu trên trong khi thông tin cá nhân, thông tin nơi cư trú đã có trong cơ sở dữ liệu chuyên ngành được kết nối, chia sẻ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là gây lãng phí, phiền hà cho người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính.

Vì vậy, việc ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ hành chính công theo quy định của Luật Cư trú là cần thiết, phù hợp với thực tiễn.

Khi được thông qua và ban hành, Nghị định sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2023.

Vy Anh