Nỗ lực cao hơn, quyết tâm lớn hơn để đưa các luật, nghị quyết vào cuộc sống

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh yêu cầu trên khi phát biểu bế mạc Hội nghị toàn quốc lần thứ nhất triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội khoá XV, chiều 6/9.

Kiến tạo phát triển nhanh, bền vững đất nước

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, trong nửa đầu nhiệm kỳ, Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) khóa XV đã ban hành 1.010 văn bản, gồm 23 luật, 101 nghị quyết của Quốc hội, 04 pháp lệnh và 882 nghị quyết của UBTVQH. Các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật được ban hành đã bám sát Kết luận 19 của Bộ Chính trị và Kế hoạch 81 của UBTVQH về chương trình xây dựng pháp luật toàn khóa; đồng thời, rất linh hoạt, sáng tạo, phản ứng nhanh nhạy trước yêu cầu thực hiện nhiệm vụ kép, vừa phòng, chống dịch COVID-19, vừa phục hồi, phát triển kinh tế xã hội, đáp ứng từng bước xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, ổn định, khả thi, kiến tạo phát triển nhanh, bền vững đất nước và hội nhập quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội đánh giá Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đã chủ động, quyết liệt, thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để triển khai thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội. Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo tăng cường công tác tổ chức thi hành pháp luật. Xác định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa các Bộ, cơ quan ngang bộ và chính quyền địa phương trong công tác triển khai thi hành luật và các nghị quyết của Quốc hội. Sau mỗi kỳ họp Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đều đã khẩn trương ban hành danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại kỳ họp làm cơ sở để các bộ, cơ quan triển khai thực hiện. Đặc biệt, đối với một số luật mới hoặc phức tạp, Thủ tướng Chính phủ ban hành kế hoạch riêng để triển khai thi hành. Một số Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cũng ban hành kế hoạch của cơ quan địa phương mình để triển khai thực hiện, nhất là 10 tỉnh/thành phố có các nghị quyết về cơ chế đặc thù. 

Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội, công tác triển khai thực hiện luật, nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH còn không ít tồn tại, hạn chế. Đó là, công tác tổ chức triển khai một số luật, nghị quyết còn chậm; tình trạng nợ đọng, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết chưa được khắc phục. 

“Tính đến ngày 23/8/2023, vẫn còn 11/50 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua từ đầu nhiệm kỳ đến hết Kỳ họp thứ 4 chưa được ban hành (chiếm 22%), một số văn bản đã chậm từ 8 tháng đến 1 năm rưỡi so với thời điểm luật, nghị quyết có hiệu lực” - Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ. 

Một số văn bản chưa bảo đảm về chất lượng, vừa ban hành thời gian ngắn đã phải sửa đổi, bổ sung hoặc ngưng hiệu lực thi hành do không phù hợp với thực tiễn hoặc có bất cập, gây vướng mắc, cản trở sự phát triển. Trong khi đó, công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật tại một số Bộ, ngành chưa được quan tâm đúng mức. Một số văn bản có nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập cũng chậm được xử lý. Việc xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có vi phạm trong xây dựng, ban hành văn bản còn chưa kịp thời, chưa tương xứng với tính chất, mức độ vi phạm...

9 nhóm nhiệm vụ cần tập trung ưu tiên

Chủ tịch Quốc hội lưu ý, từ nay đến hết nhiệm kỳ, khối lượng công việc của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan đều rất lớn và còn có thể phát sinh nhiều vấn đề mới cần xử lý. Trong bối cảnh như vậy, việc triển khai các luật, nghị quyết của Quốc hội khóa XV, nhất là luật, nghị quyết vừa được thông qua tại Kỳ họp thứ 5 đòi hỏi nỗ lực cao hơn, quyết tâm lớn hơn và sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa giữa các cơ quan, tổ chức.

Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ 9 nhóm nhiệm vụ cần tập trung ưu tiên để đẩy mạnh triển khai hiệu quả các luật, nghị quyết của Quốc hội. Trong đó, tiếp tục quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng tại văn kiện Đại hội XIII, các nghị quyết, kết luận của Trung ương, tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm trong công tác tổ chức thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Chính phủ tiếp tục phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm tổ chức thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội; tập trung chỉ đạo quyết liệt, bảo đảm nguồn lực và các điều kiện cần thiết cho công tác thi hành pháp luật; kịp thời ban hành kế hoạch triển khai thi hành các luật và nghị quyết được Quốc hội thông qua. Có giải pháp quyết liệt hơn nữa, khắc phục cho được tình trạng nợ đọng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, nghị quyết; chú trọng nâng cao chất lượng các văn bản quy phạm pháp luật. Thực hiện nghiêm túc, khẩn trương rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo yêu cầu tại Nghị quyết về Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV. Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền hợp lý đi đôi với tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát. Khắc phục kịp thời, hiệu quả tình trạng đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ công chức, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tăng cường cải cách hành chính. Tập trung trung hoàn thành Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 và năm 2024 gắn với tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các nhiệm vụ, luật pháp còn lại của cả nhiệm kỳ. 

Tiếp tục nâng cao tính chủ động, trách nhiệm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội trong theo dõi, đôn đốc và giám sát Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan tổ chức triển khai các luật, nghị quyết của Quốc hội; chú trọng giám sát việc ban hành văn bản quy định chi tiết, kể cả về tiến độ và chất lượng văn bản. Các đoàn đại biểu Quốc hội, các đại biểu Quốc hội tiếp tục đẩy mạnh giám sát công tác thi hành pháp luật, triển khai các luật, nghị quyết của Quốc hội tại địa phương; quan tâm giám sát việc ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy định chi tiết thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội. Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp, đặc biệt là tại các địa phương thực hiện thí điểm theo các nghị quyết của Quốc hội tiếp tục nâng cao tính chủ động, trách nhiệm và sáng tạo, linh hoạt trong tổ chức thực hiện quy định pháp luật ở địa phương...

Nêu rõ, việc tổ chức Hội nghị triển khai các luật, nghị quyết của Quốc hội là một điểm mới trong hoạt động của Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Quốc hội đề nghị trên cơ sở kết quả của hội nghị, Chính phủ, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, chính quyền địa phương, các cơ quan, tổ chức hữu quan nghiên cứu, tổ chức các hội nghị hoặc hình thức phù hợp nhằm quán triệt, triển khai nội dung cụ thể của các luật, nghị quyết do Quốc hội ban hành thuộc trách nhiệm triển khai hoặc liên quan trực tiếp tới cơ quan, tổ chức, địa phương mình.

Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng, sự đồng hành rất trách nhiệm, chủ động, hiệu quả và giám sát chặt chẽ của Quốc hội, cùng với năng lực và quyết tâm tổ chức thi hành pháp luật một cách nghiêm túc, sáng tạo của Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, như được thể hiện rõ nét qua thành công của Hội nghị, sẽ là cơ sở quan trọng để thực hiện “quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả”, góp phần để công tác triển khai luật, nghị quyết sẽ có những chuyển biến rõ nét, đạt nhiều kết quả tốt đẹp hơn trong thời gian, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, sự kỳ vọng và tin tưởng của các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và Nhân dân.

Kim Thanh