Thông điệp truyền thông phòng, chống sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do vi rút Dengue gây ra. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm vi rút sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Hai loại muỗi vằn truyền bệnh có tên khoa học là Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó chủ yếu là do Aedes aegypti.

Bệnh xảy ra ở tất cả các vùng có khí hậu nhiệt đới và quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa, nhất là vào các tháng 7, 8, 9, 10.

Sự nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết

Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng bệnh. Thường gây ra dịch lớn với nhiều người mắc cùng lúc làm cho công tác điều trị hết sức khó khăn, có thể gây tử vong nhất là với trẻ em, gây thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội.

Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết

Muỗi có màu đen, thân và chân có những đốm trắng thường được gọi là muỗi vằn.

Muỗi vằn cái đốt người vào ban ngày, đốt mạnh nhất là vào sáng sớm và chiều tối.

Muỗi vằn thường trú đậu ở các góc/xó tối trong nhà, trên quần áo, chăn màn, dây phơi và các đồ dùng trong nhà.

Muỗi vằn đẻ trứng, sinh sản ở các ao, vũng nước hoặc các dụng cụ chứa nước sạch ở trong và xung quanh nhà như bể nước, chum, vại, lu, giếng nước, hốc cây... các đồ vật hoặc đồ phế thải có chứa nước như lọ hoa, lốp xe, vỏ dừa...

Muỗi vằn phát triển mạnh vào mùa mưa, khi nhiệt độ trung bình hàng tháng vượt trên 20º C.

Biểu hiện của bệnh

Thể bệnh nhẹ

Sốt cao đột ngột 39 - 40 độ C, kéo dài 2 - 7 ngày, khó hạ sốt.

Đau đầu dữ dội ở vùng trán, sau nhãn cầu.

Có thể có nổi mẩn, phát ban.

Thể bệnh nặng

Bao gồm các dấu hiệu trên kèm theo một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

Dấu hiệu xuất huyết: Chấm xuất huyết ngoài da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, vết bầm tím chỗ tiêm, nôn/ói ra máu, đi cầu phân đen (do bị xuất huyết nội tạng).

Đau bụng, buồn nôn, chân tay lạnh, người vật vã, hốt hoảng (hội chứng choáng do xuất huyết nội tạng gây mất máu, tụt huyết áp), nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

Cách phòng bệnh sốt xuất huyết

Cách phòng bệnh tốt nhất là diệt muỗi, lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt.

Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách:

Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.

Thả cá vào các dụng cụ chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại...) để diệt lăng quăng/bọ gậy.

Thau rửa các dụng cụ chức nước vừa và nhỏ (lu, thùng,…) hàng tuần.

Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá... dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.

Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/tủ đựng chén bát, thay nước bình hoa/bình bông.

Phòng chống muỗi đốt:

Mặc quần áo dài tay.

Ngủ trong màn/mùng kể cả ban ngày.

Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi...

Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi.

Cho người bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác.

Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.

Một số thông điệp truyền thông phòng, chống sốt xuất huyết sau đây:

1. Dọn dẹp vật phế thải xung quanh nhà

2.Thu gom vật phế thải và bỏ vào thùng rác có nắp đậy

3. Đổ cát vào đầy bát nhang nếu để ngoài trời

4. Lấp đầy cát hoặc xi măng vào hốc cây đọng nước

5. Dọn dẹp mái hiên, nóc nhà, máng xối, … khơi thông dòng chảy, không để đọng nước

6. Xếp chồng vỏ xe lên nhau và để nơi có mái che

7. Quấn kín vỏ xe bằng băng keo nếu để ngoài trời

8. Đục lỗ vỏ xe đúng cách để không đọng nước

9. Đậy kín vật chứa nước ngoài trời, không để tạo thành chỗ trũng

10. Chà rửa và thay mới nước máng uống vật nuôi mỗi 5 đến 7 ngày

11. Đổ nước đọng, lật úp chậu kiểng chưa sử dụng

12. Đậy kín hoặc để chậu kiểng chưa sử dụng ở nơi có mái che

13. Đục lỗ đủ lớn cho nước chảy ra ở đáy chậu kiểng đang trồng cây cảnh

14. Dọn vệ sinh đĩa lót chậu cây ngay khi thấy đọng nước

15. Thả cá diệt lăng quăng vào nơi chứa nước không dùng để uống, sinh hoạt

16. Bỏ muối vào khu vực đọng nước không thể dọn dẹp

17. Đậy kín vật trữ nước và kiểm tra mỗi 5 đến 7 ngày

18. Chà rửa vật trữ nước ngay khi phát hiện lăng quăng

19. Hàng tuần chà rửa và thay mới nước lọ hoa, chậu cây thủy sinh

20. Hàng tuần chà rửa và thay mới nước xô, thùng.